Volgens de Nederlandse Reclamecode wordt onder reclame verstaan: ‘Iedere openbare en/of systematische directe dan wel indirecte aanprijzing van goederen, diensten en/of denkbeelden door een adverteerder of geheel of deels ten behoeve van deze, al dan niet met behulp van derden’. Deze Reclamecode bepaald dat reclame aan strikte regels is gebonden zoals bijvoorbeeld dat reclame niet in strijd mag zijn met de wet, de waarheid, goede smaak en fatsoen, dat reclame niet mag misleiden en dat reclame altijd herkenbaar moet zijn. Binnen de vrijheid en de verantwoordelijkheid die adverteerders hierbij hebben, worden steeds vaker ook maatschappelijke doelen en goed gedrag gestimuleerd. In mei 2022 publiceerden we hier al een artikel over. Samen met Commercialreview heeft Screenforce in deze update van het artikel van een aantal nieuwe recente voorbeelden op een rij gezet.
Stimuleren van goed gedrag
Als de balans tussen vrijheid en verantwoordelijkheid goed is, kan reclame bijdragen aan positieve gedragsverandering. In veel campagnes wordt goed gedrag gestimuleerd omdat het aansluit bij de maatschappelijke ontwikkelingen en omdat het voor bedrijven steeds interessanter wordt om meer duurzame en gezondere proposities aan de man te brengen.
Twee derde van alle auto TV-commercials voor hybride of elektrische auto’s
Het stimuleren van duurzame innovatie wordt bijvoorbeeld duidelijk bij de TV-commercials voor auto’s. Autobedrijven hebben qua productontwikkeling sterk geïnvesteerd in de ontwikkeling van hybride en elektrische auto’s. Dat is ook duidelijk terug te zien in de TV-commercials die worden uitgezonden door de autobedrijven. In 2018 was 86% van alle TV-commercials nog voor auto’s met verbrandingsmotoren en slechts 14% voor hybride/elektrische modellen. Anno 2023 is deze verhouding totaal veranderd. Twee derde (64%) van alle auto TV-commercials is voor hybride of elektrische auto’s en nog maar 36% voor auto’s met verbrandingsmotoren.
Nieuwe recente voorbeelden
Uit de sinds vorig jaar mei aan ons Commercial Prikbord toegevoegde commercials hebben wij een selectie gemaakt van commercials waarin geappelleerd wordt aan maatschappelijke doelen of aan goed gedrag. De voorbeelden zijn onderverdeeld in vier thema’s:
- Gezonder leven (eten & bewegen)
- Duurzaam en natuur
- Goed doel
- Voorlichting
Gezonder leven (eten & bewegen)
Gezond en Fitbundel | Zilveren Kruis
Aan de slag met je gezondheid? Hiervoor introduceert Zorgverzekeraar Zilveren Kruis de Gezond & Fitbundel. Dit is een bundel om zelf te besteden aan jouw gezondheid, en zo met je gezondheid aan de slag te gaan.
Kom maar op met dat fitte leven | Nationale Nederlanden
Met de nieuwe campagne van de Nationale Nederlanden motiveren worden mensen aangemoedigd om verandering aan te gaan. Een veelgenoemd voornemen, meer bewegen, komt in de commercial naar voren.
Op je gezondheid? | KWF & Maag Lever Darm Stichting
Maag Lever Darm Stichting en KWF zijn de kenniscampagne ‘Op je gezondheid?’ gestart. We leren namelijk al van jongs af aan dat het drinken van alcohol gezellig is. We proosten op onze gezondheid als we iets te vieren hebben. Maar alcohol vergroot de kans op 7 soorten kanker. Alleen weten we dat vaak helemaal niet.
Duurzaam en natuur
Sloopmelk | WakkerDier
Met deze nieuwe commercial van WakkerDier strijden zij tegen de zogenaamde Sloopmelk en willen hiermee het leven van melkkoeien verbeteren.
100% | Vandebron
Bij Vandebron hebben ze een missie: zo snel mogelijk naar 100% groene energie in Nederland en daarom komen zij met een Groene stroom-voorspeller en het dynamisch energiecontract, zo zien we in deze commercial.
We doen het nu | Eneco
Met de campagne ‘We doen het nu’ probeert Eneco om mensen te enthousiasmeren ‘die volgende duurzame stap vandaag te zetten.’
De Meilandjes gaan isoleren | Milieu Centraal
Als de Meilandjes het kunnen, kun jij het ook. Zelf je vloer of dak isoleren is namelijk goed te doen als je een beetje handig bent. Dit blijkt uit de commercial van Milieu Centraal die mensen moet bewegen zelf hun huis te isoleren.
Geef je telefoon een langer leven | Vodafone
Met de campagne ‘Geef je telefoon een langer leven’ laat Vodafone zien waarom het verlengen van de levensduur van telefoons belangrijk is, zodat we samen een stap zetten naar een duurzamere wereld.
Bewust maken van plastic in vlees- en zuivelproducten | Plastic Soup Foundation
De campagne van de Plastic Soup Foundation wil mensen bewust maken van plastic in vlees- en zuivelproducten.
Zet ook de knop om | Rijksoverheid
De Rijksoverheid heeft al een tijdje de campagne om met elkaar te proberen minder CO2 uit te stoten. We moeten nóg grotere stappen zetten. Voor nu en straks. Voor onszelf en voor het klimaat. Samen zetten we de knop om.
Positieve energie | Greenchoice
Greenchoice introduceert ‘positieve energie’ in nieuwe merkcampagne. Met stroom uit wind en zon, door opgewekt naar morgen te kijken én door samen groene keuzes te maken. Zo wordt alles om ons heen, stap voor stap, een stukje vrolijker.
Behind The Screens | Fairphone
De commercial van Fairphone in samenwerking met waterbear neemt kijkers op een confronterende en indrukwekkende manier mee naar de mensonterende en milieuvervuilende werkelijkheid van de supply chain van de smartphone.
Goed doel
Stop de erfelijke aftakeling | Metakids
Goed doel Metakids start confronterende campagne, ‘en we konden er niks aan doen’, rondom erfelijke aftakeling bij kinderen.
Help Renate op karate | Danoontje + Jeugdfonds
Danoontje en Jeugdfonds slaan de handen ineen. Door geldzorgen kan één op de elf kinderen niet op sport- of muziekles, hier willen ze iets aan doen.
Moeder & dochter | KWF Kankerbestrijding
In de nieuwe campagne van KWF staat Vier Het Leven centraal. In de eerste commercial zien we een moeder en dochter die te maken krijgen met de ziekte en samen in actie komen voor het KWF.
Versneld naar 100% genezing | KiKa
Deze eerste merkcampagne en bijbehorende commercial heeft als doel om heel Nederland aan KiKa te binden zodat we samen, versneld naar 100% genezing gaan. Categorie: Goed doel
Kijk hoever Justine is gekomen | Liliane Fonds
Het Liliane Fonds ziet de kracht in elk kind. Justine (25) studeert bijna af als tandarts. Als klein meisje had ze dat niet durven dromen vanwege haar handicap. Maar gelukkig kreeg ze op tijd hulp, kon ze dromen en bepaalt ze nu haar eigen toekomst.
Maak sport eerlijk | Fonds Gehandicaptensport
‘We zijn niet beperkt, we worden beperkt’: is de boodschap van de nieuwe commercial van Fonds Gehandicaptensport. Ze willen eerlijkheid in sport, het moet voor iedereen beschikbaar zijn.
Prikkelarme commercial | Hersenstichting
De Hersenstichting laat een tegengeluid horen tegen het huidige reclamelandschap waar muziek, flitsende beelden en harde geluiden de boventoon voeren. Als je bewust bent van de hoeveel prikkels die we als normaal ervaren, besef je ook hoe heftig het is voor veel mensen met een hersenaandoening.
Voorlichting
Mij nie Appen | Rijksoverheid
De nieuwe MONO campagne van de Rijksoverheid, ‘mij nie appen!’, roept bestuurders op om anderen voor vertrek te laten weten dat ze onderweg gaan en niet via hun mobiel benaderd en dus afgeleid willen worden.
Gendergelijkheid | Oxfam Novib
In de week van internationale vrouwendag op 8 maart lanceert Oxfam Novib haar nieuwe campagne gericht op genderongelijkheid in onze samenleving. Oxfam Novib wil met deze geïllustreerde commercial laten zien wat genderongelijkheid betekent voor iedereen die geen man is.
Ik Ben Er Nog | 113 Zelfmoordpreventie
Met de campagne Ik Ben Er Nog wil 113 Zelfmoordpreventie het taboe onder jongeren om te praten over de gedachten aan zelfdoding doorbreken.
Slachtofferhulp Nederland | Shaming is niet wie je bent
Slachtofferhulp Nederland lanceert de campagne Ondraaglijke Sieraden, waarin drie slachtoffers van shame sexting met hun ‘gepersonaliseerde naamketting’ centraal staan.
Heb jij ook weleens een eetvraag? | voedingscentrum
In de nieuwe ‘eetvragen’-campagne wil het Voedingscentrum duidelijk maken dé plek te zijn voor ieder die een eerlijk antwoord wil op vragen over eten en drinken.
Conclusie
Reclames dienen vaak een commercieel doel, het veranderen van menselijk gedrag en het stimuleren van een aankoop. Dat is gebaseerd op de ‘freedom of commercial speech’ die bedrijven hebben om hun ondernemingen succesvol te exploiteren. Binnen de vrijheid en de verantwoordelijkheid die adverteerders daarbij hebben worden vaak ook maatschappelijke doelen omarmd. Dat varieert van bijvoorbeeld gezonder eten en meer bewegen, tot duurzaamheid, sociale doelen en emancipatie. In een algemener perspectief heeft reclame een brede maatschappelijke functie, zowel bijvoorbeeld economisch als op het gebied van innovatie.
1.400 geselecteerd voor het Commercial Prikbord
Sinds 2016 plaatst Screenforce wekelijks nieuwe TV-commercials op haar website om adverteerders en bureaus te inspireren met leuke, opvallende of belangrijke TV-commercials. Dat kunnen Nederlandse TV-commercials zijn maar ook opvallende, creatieve of mooie buitenlandse TV-commercials. Inmiddels staan er al bijna 1.400 verschillende TV-commercials op het Commercial Prikbord. Ze zijn ingedeeld in 35 thema’s waarop gezocht kan worden, zoals bijvoorbeeld activatie, feestdagen, jongeren, retail, geldzaken, wonen en interieur.
